Aktüel Kimya

Biz hayatı kimya ile açıklıyoruz. Kimyasız hayatı düşünemiyor, hayatımıza kimya ile anlam katmaya çalıyoruz. Günlük hayatta kimya ile ilgili ip uçlarını bu blogda veriyoruz.
fermantasyon etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
fermantasyon etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

4 Temmuz 2012 Çarşamba

Kolada Alkol Tartışması



Bir çok internet sitesinde ve gazetede ‘Kolada Alkol Çıktı!’ haberleri yer aldı. 60 Millons de Consommateurs’ (60 Milyon Tüketici) dergisi, Fransa Ulusal Tüketim Kurumu'nun (INC) kolalı içecekler üzerindeki araştırmasının sonuçlarına açıkladı. Habere göre ünlü markaların litresinde 10 mg alkol bulunduğu açıklandı. Ayrıca litre başına 100 gramdan fazla, yani 20 küpe eşit şekere rastlandığı bildirilmiştir [1].

Ülkemizde kola içecekleri Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Alkolsüz İçecekler Tebliği’ne  tabidir. Tebliğe göre; su ve kendine özgü aroma maddeleri ve/veya diğer bileşenler ve/veya kafein ile şeker ilave edilerek veya edilmeden tekniğine göre üretilen ve karbondioksit ile gazlandırılmış olan içeceğe ‘kola’ denilmektedir [2]. Markadan markaya değişmekle birlikte genellikle kolanın içeriğinde; foѕforik asit(E338), kαfein, kαrαmel (E150), CO2 Gαzı (E290-Kαrbondiokѕit), kαrmin (E120), suni tαtlαndırıcılar: Aѕpαrtαm(E951), aѕeѕülfαn(E950), sαkαrin(E954) yer almaktadır.

Bu alkol neden geliyor?

Kola firmalarından yapılan açıklamaya göre; formülasyonda alkol yoktur, fakat üretim sürecinde kendiliğinden meydana gelmektedir. Alkolsüz İçecekler Tebliği’ne göre; tebliğ kapsamında yer alan içeceklerde üretimin doğasından kaynaklanabilecek etil alkol miktarı en çok 3,0 g/L, laktik asit miktarı en çok 0,6 g/L, uçucu asit miktarı en çok 0,4 g/L olmalıdır [2]. Formülasyonda yer almasa da üretimin doğası gereği fermantasyonla bir miktar alkol oluşabilmektedir ve haberde yer alan miktar yasal olarak izin verilen miktarın çok çok altındadır.

Organik besin monomerlerinden oksijen kullamaksızın ATP sentezlemek üzere gerçekleştirilen reaksiyonlara fermantasyon ya da mayalanma denilmektedir. Bu reaksiyonlar bakteriler, mantarlar ve diğer mikroorganizmalar aracılığıyla gerçekleşmektedir.  Fermantasyonda glikoz veya başka bir molekül  hidrojenlerini kaybederek; enerji sentezi gerçekleştirilir. Fermantasyon glikozun fermantasyonunda genelde en sık üretilen basit bileşik pirüvat veya ondan türemiş bir veya birkaç bileşiktir (etanol, laktik asit, hidrojen, bütirik asit ve aseton gibi.) Fermantasyon anaerobik şartlarda, yani oksidatif fosforilasyon olamadığı durumlarda, glikoliz yoluyla ATP üretimini sağlayan önemli bir biyokimyasal süreçtir. Kola bileşimde yer alan şeker (glikoz) fermantasyona uğrayarak alkol meydana gelebilmektedir.

Glikozun fermantasyonu sonucu yukarıdaki basamaklar gereği alkol oluşmaktadır. Ancak glikoz fermantasyonuda bu yanlızca bir yoldur. Yani glikoz fermantasyonunda yanlıca alkol oluşmayabilir. Kolada da fermantasyon meydana gelmeyebilir, gelebilir, formantasyon sonucu yanlızca alkol oluşmayabilir. Bu nedenle oluşan alkol miktarı çok az miktarda kalabilir.

Sonuç

Bu şekilde fermantasyon sonucu alkol oluşumu yanlızca kolada değil, tüm içeceklerde meydana gelebilir. Fermantasyona uğrayan ürün miktarına bağlı olarak; oluşabilecek alkol miktarı değişebilmektedir.


Dr.Kimyager Hasan ÖZ
hasanmail@hotmail.com


Kaynaklar
[1] Kolada Alkol Bombası, Haber Vitrini, http://www.habervitrini.com/haber/kolada-alkol-bombasi-614155/, Erişim Tarihi:02.07.2012
[2] Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Alkolsüz İçecekler Tebliği, Yayımlandığı R.Gazete:15.06.2007-26553, Tebliğ No: 2007/26, http://www.gkgm.gov.tr/mevzuat/kodeks/2007-26.html, Erişim Tarihi:02.07.2012


Devamını Oku »