Soğuk Algınlıklarında Zencefil Mucizesi

Zencefil; tropikal iklim karakterindeki coğrafi alanlarda yaşayan ve yetişen yumru köklü sarımtırak bir bitkidir. Düğümler şeklinde yetişen kökleri genelde toprağın 15-25 cm altındadır. Geleneksel olarak mide ağrısı, ishal, taşıt tutmasını tedavi etmek amacıyla kullanılmakta ve iştah açıcı etkisi de bulunmaktadır.

Kimyasal yapı olarak incelendiğinde içeriğinde antioksidan özelliğe sahip fenoller, vitamin C, beta karoten, flavonoidler ve taninler bulunmaktadır. 100 g zencefil kökünün kimyasal içeriği aşağıdaki tabloda verilmiştir [1].

Bileşen	Miktar	Bileşen	Miktar
Nem	%15,02	Demir	8,0 mg
Protein	5,08 g/100 g	Çinko	0,92 mg
Yağ	3,72 g	Manganez	9,13 mg
Suda çözünmez lif	%23,2	Krom	70µg
Suda çözünür lif	%25,5	Toplam karotenoid	79 mg
Karbonhidrat	38,35 g	Toplam Fenoller	840 mg
C vitamini	9,33 mg	Tanin	1,51 g
Kül	3,85 g	Flovanoidler	2,98 g
Kalsiyum	88,4 mg	Toplam antioksidan aktivitesi	73529 µmol/g
Fosfor	174 mg

Tablo: 100 g zencefilin kimyasal bileşimi [1].

Bu veriler kuru zencefil kökleri için belirlenmiş değerlerdir. Zencefilin antioksidan özelliği yapısındaki fenollerden kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla zencefilin etken maddesinin fenoller oluşturmaktadır. Yapıda gingerol, zingeron ve shogaol öne çıkmaktadır [2].

Özellikle yurt dışı uygulamalar incelendiğinde zencefil, pek çok ülkede değişik özelliğinden faydalanılarak ilaç olarak kullanılmaktadır. Örneğin Amerika’da grip ve nezleye karşı takviye edici olarak kullanılmaktadır. Almanya’da hazımsızlık ve araba tutmasına karşı kullanılmaktadır.  Özellikle soğuk algınlıklarına birebirdir. Zencefil bitkisinin soğuk algınlıklarına çok iyi geldiği bütün bir dünyada bilinen bir gerçektir. Soğuk algınlığı, grip ve nezle gibi rahatsızlıklarda zencefil çayı tüketmek son derece faydalıdır. Zencefil yapısındaki fenollerden gingerol ve shogaol acı biberin içeriğinde de bulunur ve acılık hissini veren maddelerdendir. Fakat zencefildeki oranları acı biber kadar değildir. Bu nedenle zencefil tüketenler ‘içim ısındı’ derler. Zencefilin soğuk algınlığına iyi gelmesinin sebebi de bu iki fenoldür.

Zencefil çaylarla birlikte alınabilir özellikle yaş zencefil dilimlenerek fincan içerisine konmuş çayda bekletilerek tüketilebilir. Toz halindeki zencefil de bal ile karıştırılarak alınabilir.
Bunlardan farklı olarak zencefil "toz olarak" 1 gramlık dozlarla doğrudan alınabilir. Her türlü ilacın kullanımında dikkatli olunması gerektiği gibi bitkisel desteklerin de kullanımda dikkatli olunmalı ve özellikle risk grubunda olanlar(hamileler, küçük çocuklar, yaşlılar kronik hastalığı olanlar) doktorlarının izni olmadıkça herhangi bir ilaç veya destek madde kullanmamalıdırlar. Zencefil de 2 yaş altı çocuklarda önerilmemektedir. Yetişkinler için de günlük 4 gramdan fazla kullanım tavsiye edilmemektedir.

Dr. Kimyager Hasan ÖZ

hasanmail@hotmail.com

Kaynaklar

[1] Shirin Adel P. R.  and Jamuna Prakash, Chemical composition and antioxidant properties of ginger root (Zingiber officinale), Journal of Medicinal Plants Research Vol. 4(24), pp. 2674-2679, 18 December, 2010.

[2] Wagner, H., Hıkıno, H., Fransworth, N., Economic and Medicinal Plant(l), 61- 65, Research Academic Press, Orlando, Sandiego,Tokyo, 1985.